Każdy język kryje w sobie różne ciekawostki. Nie inaczej jest z angielskim. Czy słyszeliście kiedykolwiek o czymś takim jak „contronyms”? Słowa te – zwane również „contranyms” lub „Janus words” od imienia rzymskiego boga początku i końca (pic related) – to swoistego rodzaju osobliwości. Zawierają w sobie dwa znaczenia, które są… antonimami, czyli słowami o dokładnie przeciwstawnym znaczeniu. Poniżej prezentuję krótką ich listę wraz z wyjaśnieniami dotyczącymi tłumaczenia.
1. Bitch (rzeczownik) | ||
Nazbyt agresywna, zazwyczaj krzykliwa, z apodyktycznymi zakusami kobieta |
VS |
Osoba pasywna, pełna uległości wobec innych, często wykorzystywana do niewdzięcznych i służalczych zadań |
2. Continue (czasownik) | ||
Zazwyczaj to słowo oznacza, że ktoś coś w dalszym ciągu robi, kontynuuje |
VS |
Aczkolwiek w języku prawniczym oznacza odroczenie lub przełożenie postępowania na jakiś czas |
3. Cleave* (czasownik) | ||
Z jednej strony oznacza być wiernym, np. swoim zasadom, trzymać się czegoś lub kogoś |
VS |
Z drugiej – dosłownie – rozłupać, rozszczepić lub – przenośnie – podzielić, np. społeczeństwo |
4. Dust (czasownik) | ||
Usunąć drobinki czegoś, zazwyczaj kurzu, czyli odkurzać |
VS |
Dodać drobinki czegoś, np. cukru pudru, czyli posypać ciasto cukrem pudrem |
5. Fast (przymiotnik, przysłówek) | ||
W odniesieniu do czegoś co porusza czy dzieje się szybko lub jest szybkie |
VS |
W odniesieniu do czegoś mocno zamkniętego, umocowanego i innych pokrewnych synonimicznych wyrażeń, takich jak np. to hold fast – mocno się trzymać, być mocno przymocowanym to stand fast – mocno się trzymać na nogach lub metaforycznie trwać przy swoim to be fast asleep – spać głęboko, mocno |
6. Seed (czasownik) | ||
Jeśli mówimy np. o trawniku to znaczy, że dodajemy nasiona |
VS |
Ale jeśli mówimy np. o pomidorze, to znaczy, że je usuwamy |
7. Off (przymiotnik/przyimek) | ||
Może znaczyć, że coś jest wyłączone, np. światło (He turned off the light.) |
VS |
I może oznaczać, że coś jest włączone, np. alarm (The alarm went off.) |
8. Weather (czasownik) | ||
Wytrwać, przetrzymać, np. jakiś kryzys |
VS |
Ulec erozji, zwietrzeć; warto odnotować tutaj wyrażenie He has not weathered well, które oznacza, że czas nie potraktował kogoś łaskawie |
9. Sanction (czasownik lub rzeczownik) | ||
Albo wydać oficjalne pozwolenie lub zgodę na coś |
VS |
Albo nałożyć karę, ukarać |
10. Oversight (czasownik lub rzeczownik) | ||
Przeoczenie, niedopatrzenie |
VS |
Nadzór, kontrola (to have oversight of something) |
* słowo „cleave” to tzw. homograf, czyli słowo o tej samej pisowni, ale niekoniecznie tej samej wymowie, znaczeniu lub pochodzeniu. I tak „cleave” w znaczeniu „trzymać się czegoś”, „trwać przy czymś” pochodzi od staroangielskiego „cleofian”, zaś to o znaczeniu przeciwnym od – również staroangielskiego – celofan. Imiesłów bierny (ang. past participle) ma różne formy. „Cloven”, które przetrwało w wyrażeniu „cloven foot/hoof”, czyli „racica” lub „kopyto” (u diabła). „Cleft” znane z wyrażenia „cleft palate”, czyli „rozszczepienie podniebienia” oraz zazwyczaj używane „cleaved”.